نان برنجی یکی از شیرینیهای معروف و بسیار پرطرفدار شهر قزوین و کرمانشاه است که به عنوان سوغاتی این شهر هم شناخته میشود. نان برنجی در گذشته یکی از شیرینیهای مناسبتی برای عید نوروز محسوب میشد، که در ادامه با طرز تهیه شیرینی برنجی آشنا خواهیم شد.
شیرینی برنجی چیست؟
شیرینی برنجی یکی از شیرینیهای اصیل ایرانی است که از آرد برنج اعلا تهیه میشود و از سوغات شهر کرمانشاه و قزوین به شمار میآید. شیرینی نان برنجی اولین بار در شهر کرمانشاه که در مسیر جاده ابریشم قرار داشت، ابداع شد چرا که مسافران نیاز به یک خوراکی با ماندگاری بالا داشتند. همچنین این شیرینی 150 سال قدمت دارد و به دوران قاجار مربوط میشود. نکته قابل توجه دیگری که در پخت شیرینی برنجی بسیار اهمیت دارد قالب این شیرینی است. قالب نان برنجی، قالبی با طراحی و نقوش سنتی با جنس نقره و یا برنج، که بسیار هم گران قیمت میباشد.
مواد لازم برای شیرینی برنجی خانگی
مواد لازم برای تهیه نان برنجی زعفرانی | مقدار |
کره یا روغن جامد | 200 گرم |
زرده تخم مرغ | 2 عدد |
شکر | 200 گرم |
آرد برنج | 500 گرم |
گلاب | 4 قاشق غذاخوری |
زعفران دم کرده | 2 قاشق غذاخوری |
پودر هل | نصف قاشق چایخوری |
نمک | 8/1 قاشق چایخوری |
تخم خرفه برای تزیین | به مقدار لازم |
طرز تهیه شیرینی برنجی
برای آماده کردن شیرینی احتیاج به روغن جامد دارید که البته کرمانشاهیها از روغن مخصوص کرمانشاه که بسیار مرغوب و با کیفیتتر است استفاده میکنند. بهتر است روغن را به دما محیط برسانید یعنی سرد و یخچالی نباشد که راحتتر با همزن زده شود. روغن را به همراه پودر قند هم بزنید تا کمی بافت روغن نرمتر شود و بعد زرده تخم مرغ را یکی یکی به روغن اضافه کنید و با همزن هم بزنید. باید مواد را خوب بههم بزنید تا کاملا مخلوط شوند. بعد از همزدن کامل روغنهایی که به تیغه هم زن چسبیده شده را حتما جدا کنید و داخل مواد بریزید. چون مقدار اندازهها در ترکیب شیرینی مهم است و نباید مقدارش کم شود.
پس از اینکه روغنها را با زرده کاملا مخلوط کردید نمک و هل را در آرد برنج بریزید، سعی کنید که حتما از آرد برنج با کیفیت استفاده کنید. بعد از اینکه مواد آردی را مخلوط کردید، چند بار الکشان کنید و بعد به ترکیب روغن و زرده تخم مرغ اضافه کنید. به همراه آرد برنج، گلاب و زعفران را نیز مخلوط کنید و با نوک انگشت خمیر را ورز دهید تا کاملا منسجم شود. خمیر آماده شده را به مدت 24 ساعت در یخچال قرار دهید تا استراحت کند، و هنگام استفاده به مدت 1 ساعت در دما محیط قرار دهید سپس به اندازه یک عدد گردو از خمیر بردارید و با فشار انگشتان دست کمی خمیر را ماساژ دهید تا هوا اضافه خمیر گرفته شود و خمیر حالت داده شود. پس از آن قالب مخصوص نان برنجی یا هر قالب دیگری روی شیرینی را فرم دهید و برای تزئین از کمی تخم خرفه بر روی آن بریزید و در سینی مخصوص فر بچینید.
لازم نیست سینی را چرب کنید. اما فر را یک ربع قبل گرم کنید و شیرینیها را در ما 150 درجه سانتی گراد در قسمت وسط فر به مدت 15 دقیقه قرار دهید. باید دقت کنید دما فر بیشتر از یک ربع گرم نشود. همچنین میتوان این شیرینی را در چند رنگ و طعم مختلف درست کنید، برای مثال با حذف زعفران نان برنجی به شکل ساده و سفید رنگ، و با اضافه کردن کمی پودر کاکائو شیرینی برنجی کاکائویی درست کنید.
نکات کلیدی در تهیه شیرینی نون برنجی
- گلاب را بیشتر از مقدار در دستور پخت، نریزید زیرا باعث خشک شدن و ترک خوردن شیرینی میشود.
- در زمان استراحت آرد برنج آب را به خودش جذب میکند و کیفیت نهایی شیرینی بالا میرود.
- اگر بعد از استراحت خمیر خشک شد، آب را قاشق قاشق را اضافه کنید و اگر شل بود مقداری آرد برنج اضافه کنید.
- بهتر است برای تهیه شیرینی از سینی مخصوص فر استفاده نکنید زیرا رنگ شیرینی را تیرهتر میکند.
- شیرینی برنجی وقتی آماده است که به راحتی روی سینی حرکت کند.
- اجازه دهید شیرینی کاملا خنک شود و سپس از روی سینی جدا کنید.
نان برنجی رژیمی
برای درست کردن شیرینی برنجی رژیمی میتوانید بهجای شکر، از ایزومالت استفاده کنید. ایزومالت از شکر طبیعی استخراج شده و طعمی کاملا مشابه شکر دارد و همچنین به شکر تغییر شکل یافته گفته میشود. ایزومالت بر خلاف شکر در بدن بطور کلی غیر قابل جذب و زود دفع میشود. علاوه بر این میتوانید در محصولات بدون شکر برای افراد دیابتی و کسانی که رژیم غذایی کم کالری دارند استفاده کنید. ایزومالت علاوه بر طعم شیرین به محصولات شیرینی در برخی از محصولات برای کاهش شدت شیرینی سایر شیرین کنندهها و یا به عنوان بافت دهنده محصول و به عنوان جایگزین شکر استفاده میشود.
جمع بندی
شیرینی برنجی یکی از شیرینیهای ترد سنتی ایرانی است که در اعیاد مختلف برای پذیرایی از مهمانان استفاده میشود. همچنین با طرز تهیه شیرینی برنجی با طعمهای ساده، زعفرانی، کاکائویی و کرهای آشنا شدید. برای سفارش و خرید شیرینی نان برنجی میتوانید از طریق وبسایت قنادی متوسلیان اقدام کنید.